Üst Düzey Yönetici Belgesi
Siyaset Bilimi Siyaset Bilimi Hakkında Herşey!İncele
Modelistlik Kursu

Siyaset Biliminin Temel Konuları

Yazımızda, Siyaset Konusunda Farklı Yaklaşımlar üzerine, siyaset biliminin alanına, disiplinine ve Siyaset Biliminin Temel Konularına değineceğiz. Günümüz siyaset yada politika konusunda farklı yaklaşımlar olduğunu görmekteyiz. Aynı anlama gelen ve Yunancadan dilimize giren politika ile Arapçadan dilimize giren siyaset iki farklı tanım yapılabilir. Bu tanımlardan

  • ilki; siyasi partilerin iktidarı ele geçirme çabaları olarak ifade edilebilir.
  • İkinci  tanım ise; bir devletin ekonomi, barış politikaları, para politikaları ile iç ve  dış politikalarda izlediği yoldur.Siyaset Biliminin Temel Konuları

Birinci tanımda siyasete farklı bir bakış açısı çizilmiştir. Eski Yunanca polis (kent) sözcüğünden kaynaklanmaktadır. Bu bakış açısı maddi anlamda siyasetin temel amacı iktidarı ele geçirmek yada iktidara ortak olma çabası olarak görülmüştür. Tanıma göre yola çıkacak olursak siyasetin bir nevi çıkar çatışması ile uzlaşmaya doğru çıkarların ön planda tutulmasının gerekli olduğu şeklinde açıklayabiliriz. Çatışma denildiğinde silahlı şiddet ve anarşi olarak algılanmamalıdır.

David Easton’ a göre politika; toplumun yarattığı  maddi ve manevi ortak değerlerin bir otoriteye dayalı olarak dağıtılma sürecidir.

Siyaset Biliminin Temel Konusu Nedir?

Siyaset Biliminin Konusu:  Siyaset biliminin ana kaynağı Antik Yunan döneminden günümüze kadar gelmektedir. Antik Yunan döneminde siyaset anlayışı iktisat, sosyoloji, hukuk, tarih, siyaset ve diğer bilim dalları üzerinde incelemeler yapılmaktaydı. Ancak günümüzde daha çok son elli senedir bu eski anlayış yerini siyasal iktidarın incelenmesine bırakmıştır. Bu anlam da siyasi iktidarın ne olduğu, siyasi iktidarın kaynağı, dayanağı ve iktidarın sınıflandırılması ile devredilmesi hususunda farklı incelemeler yapılmaktadır.

Siyaset Biliminin Alanı

1948 yılında UNESCO‘ nun bilim adamlarına yaptırdığı sınıflandırma şu şekildedir;

1- Siyaset Teorisi: Siyaset kuramlar, Siyasal düşünceler tarihi.

2- Siyasal Kurumlar: Anayasa, devlet organları, yerel ve bölgesel yönetimler, kamu yönetimi ve devletin ekonomik ve toplumsal görevleri.

3- Toplumsal Katmanlar: Siyasi partiler, kamuoyu, seçimler ve seçim sistemler.

4- Uluslararası İlişkiler: Uluslararası politika, Uluslararası örgütler ve yönetim, Devletler hukuku.

Siyaset Biliminin Gelişimi

Toplum bilimlerinin en eskisi ve en yenisi olarak siyaset bilimi sayılır. Toplum yönetimi olarak ilk çağlarda düşünürler bu konuyu kaleme almışlardır. İkibin yıl önce Aristo “Politika” adlı eserinde ilk kez sınıflandırma yapmıştır.  II. Dünya savaşının sona ermesinden sonra siyaset bilimi için bir dönüm noktası olmuştur. Radikal değişikliklerin olduğu dönemde siyaset bilimi diğer bilim dallarıyla birlikte değil başlı başına bir bilim dalı olarak ortaya çıkmıştır. Amerika Birleşik Devletleri ile bir kısım Avrupa ülkeleri bu tarih itibari ile “siyaset bilimi” olarak ele almaya başlamışlardır. Git gide önem taşımaya başlayan siyaset bilimi, eğitim programlarına konu olmuş ve bir bilim dalı olarak müfredatlarına girmeye başlamıştır. Çağdaş manada siyaset bilimi siyasal olayları bilimsel olarak inceleme ve araştırmaya başlanılmıştır.

Siyaset bilimi ile ilgili disiplinler

Sosyoloji (Toplum bilimi): Siyaset biliminin kurumsal konularını araştırır.

Psikoloji: Siyaset biliminin en fazla yararlandığı bir bilim dalıdır. Siyasal davranışların, oy verme davranışlarının ve siyasal katılmanın araştırılmasında psikolojiden yararlanılır. Günümüzde siyaset bilimi ile psikoloji arasında yoğun ilişkilerden dolayı “Siyaset Psikolojisi” adında yeni bir alan doğmuştur.

Kamu yönetimi: Kamu yönetimi, siyaset biliminin bir uzantısıdır.

İktisat (Ekonomi): Ekonomi genel anlamda servetin elde edilmesi, üretilmesi ve dağıtılması konusunu araştıran bir bilim dalıdır. Siyasi partiler iktidarı ele geçirmek için topluma ekonomi yönünde neler yapacağını anlatarak ikna etmeleri gerekiyor. Siyasetçiler iktisat bilimini araştırarak bu bilim dalından istifade ederler.

Tarih: Tarih ile siyaset bilimi arasında oldukça yakın ilişkiler bulunur. Tarih, toplumun ve devletin geçmişini inceleyerek, geleceğe yönelik nasıl adımlar atılacağı yönünde siyaset bilimine fazlasıyla katkı sağlamaktadır.

Hukuk: Siyaset bilimi doğası gereği en çok kamu hukukuna daha fazla ilgi duyar. Siyaset bilimi yeni kurallar koyarken hukuktan yararlanır.

Siyaset Bilimi ve Pozitif Bilimler

Siyaset bilimi diğer pozitif bilimlerden faydalanarak araştırma yaparak, siyasal davranışlar, siyasal eğilimler ile kamuoyu yoklamaları gibi konularda pozitif bilimlerinden yararlanılmaktadır.

İktidar ve Siyasal İktidar Ayrımı

İktidarın kelime anlamı güç ve kuvvet demektir. Sosyal iktidar ise başkalarının davranışlarını etkileyebilmek ve kontrol etme başarısı olarak görülür.  Sosyal iktidarın etkileme alanı sınırı varken siyasi iktidarın etkileme alanı ise geniştir. Örnek vermek gerekirse  aile içerisinde bir babanın otoritesi sınırlı iken, bir örgütün yöneticisi üyeleri ile  sınırlıdır. Ancak devletin başında ki siyasi bir liderin etki alanı bütün  ülke vatandaşlarınadır..

Sosyal iktidarda ise hiyerarşi söz konusudur. Siyasal iktidarda kısmen bir kademe anlayışı olup  alt üst ilişkisi vardır. Siyasi iktidar bu hiyerarşi içerisinde en üstünde yer almaktadır. Siyasi iktidarda zor/kuvvet kullanma hakkı verilirken, diğer iktidarlarda bu gücün meşru dayanağı yoktur. Bir ülkede resmi güç kullanma tekeli yalnızca devletin elindedir.

İlginizi Çekebilecek Yazılar;