Rehber →
II. Seçme, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakları
MADDE 67. –
- Vatandaşlar, kanunda gösterilen şartlara uygun olarak, seçme, seçilme ve bağımsız olarak veya bir siyasî parti içinde siyasî faaliyette bulunma ve halkoylamasına katılma hakkına sahiptir.
- (Değişik: 23.7.1995-4121/5 md.) Seçimler ve halkoylaması serbest, eşit, gizli, tek dereceli, genel oy, açık sayım ve döküm esaslarına göre, yargı yönetim ve denetimi altında yapılır. Ancak, yurt dışında bulunan Türk vatandaşlarının oy hakkını kullanabilmeleri amacıyla kanun, uygulanabilir tedbirleri belirler.
- (Değişik: 17.5.1987-3361/1 md.; 23.7.1995-4121/5 md.) Onsekiz yaşını dolduran her Türk vatandaşı seçme ve halkoylamasına katılma haklarına sahiptir.
- Bu hakların kullanılması kanunla düzenlenir.
- (Değişik: 23.7.1995-4121/5 md.; 3.10.2001-4709/24 md.) Silah altında bulunan er ve erbaşlar ile askerî öğrenciler, taksirli suçlardan hüküm giyenler hariç ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlüler oy kullanamazlar. Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde oy kullanılması ve oyların sayım ve dökümünde seçim emniyeti açısından alınması gerekli tedbirler Yüksek Seçim Kurulu tarafından tespit edilir ve görevli hâkimin yerinde yönetim ve denetimi altında yapılır.
- (Ek: 23.7.1995-4121/5 md.) Seçim kanunları, temsilde adalet ve yönetimde istikrar ilkelerini bağdaştıracak biçimde düzenlenir.
- (Ek: 3.10.2001-4709/24 md.) Seçim kanunlarında yapılan değişiklikler, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmaz.
Anayasada Seçme Hakkı Nedir?
Anayasada seçme hakkı, bir ülkenin vatandaşlarına tanınan en temel demokratik haklardan biridir. Bu hak, vatandaşların belirli bir yaşa geldiklerinde, belirlenen koşulları taşımak kaydıyla, ülkeyi yönetecek temsilcileri seçme yetkisine sahip oldukları anlamına gelir.
Seçme hakkının önemi:
- Demokrasinin temeli: Seçme hakkı, halkın yönetimde söz sahibi olmasını sağlar ve böylece demokrasinin temelini oluşturur.
- Eşitlik ilkesi: Her vatandaşın oy kullanma hakkı eşit olduğundan, bu hak eşitlik ilkesinin bir yansımasıdır.
- Toplumsal sözleşme: Seçme hakkı, vatandaşlar ile devlet arasındaki toplumsal sözleşmenin bir parçasıdır. Vatandaşlar, seçerek devletin politikalarını belirlemede aktif rol alırlar.
Seçme hakkının kapsamı:
- Kimler seçebilir?: Genellikle 18 yaşını doldurmuş ve belirli şartları taşıyan her vatandaş seçme hakkına sahiptir.
- Ne seçilir?: Seçme hakkı, genel olarak milletvekilleri, belediye başkanları gibi siyasi temsilcileri seçmek için kullanılır.
- Nasıl seçilir?: Seçimler, belirli periyotlarda, genel olarak gizli oy ve açık sayım ilkesine göre yapılır.
Konu Hakkında Diğer Yazılarımızı İnceleyebilirsiniz
